Do niedawna budując dom jednorodzinny oparty o mokrą technologię mieliśmy na myśli beton komórkowy i ceramikę. Jednak w ostatnich latach popularyzują się kolejne bloczki i pustaki o ciekawych właściwościach ściennych. Na pewno należy do nich keramzytobeton, jak też perlit. Temu ostatniemu przyjrzyjmy się teraz z należną mu uwagą. Między innymi dlatego, że posiada on dużo lepsze właściwości technologiczne niż tradycyjne materiały budowlane do budowy ścian.
Co to jest perlit?
Perlit jest materiałem naturalnym, pochodzącym z wulkanicznych skał krzemionkowych, głównie obsydianu, który powstaje w wyniku gwałtownego schłodzenia się lawy bogatej w krzemionkę. Rudę perlitu wydobywa się metodą odkrywkową. Pozyskaną skałę się kruszy i mieli do uzyskania piasku, a potem właściwie posortowana na frakcje zgodnie z posiadaną wielkością.
Aby uzyskać perlit ekspandowany, czyli taki, który jest popularnie stosowany w budownictwie, surowy perlit jest najpierw dokładnie rozdrabniany, a następnie mocno podgrzewany do temperatury około 850–1200°C.
W takich ekstremalnych warunkach zawarta w perlicie woda odparowuje. Proces ten powoduje ciekawe, wielokrotne zwiększenie objętości. Przypomina to efekt prażonego popcornu. Ekspandowany perlit jest wyjątkowo lekki i posiada charakterystyczną, porowatą strukturę, która sprawnie nadaje mu doskonałe, pożądane właściwości termoizolacyjne i akustyczne.
Perlit ekspandowany używa się w budownictwie przede wszystkim jako materiał wyrównujący pod podkład podłogowy, jako izolator termiczny oraz akustyczny, jak też do produkcji perlitobetonu. Perlitobeton to lekki beton izolacyjny, czy też izolacyjno-konstrukcyjny, wykorzystywany w celu zastąpienia popularnych materiałów izolacyjnych, takich jak styropian.
Co ciekawe, kruszywo z perlitu jest od dawna doskonale znane w ogrodnictwie. Posiada niezbędne w procesie uprawy właściwości, dzięki którym świetnie napowietrza podłoża, jest neutralny chemicznie, jak też magazynuje wodę.
O perlicie ekspandowanym śmiało można powiedzieć, ze jest naprawdę zdrowym materiałem budowlanym. Jest w pełni ekologiczny, ponieważ proces produkcyjny generuje mniej CO2 w porównaniu z innymi materiałami budowlanymi. Poza tym, perlit dzięki paroprzepuszczalności jest odporny na porastanie pleśnią i grzybami, co tworzy w pełni zdrowy mikroklimat wewnątrz pomieszczeń.
Ekspandowany perlit jest także surowcem do tworzenia innowacyjnych materiałów budowlanych, jakimi są ścienne bloczki z perlitu. Jak się okazuje, nowoczesne produkty mogą śmiało konkurować z bloczkiem komórkowym, pustakiem ceramicznym, czy też z bloczkami i cegłami keramzytobetonowymi.
Właściwości perlitu jako materiału budowlanego
Termoizolacyjność bloczków z perlitu
Bloczki z perlitu wyróżniają się bardzo dobrą izolacyjnością termiczną. Mają niższy współczynnik przewodzenia ciepła (λ) w porównaniu do betonu komórkowego, ceramiki czy keramzytobetonu, co oznacza, że wymagają mniejszej grubości, aby spełnić normy WT2021 w zakresie termoizolacji ścian zewnętrznych.
Współczynnik przewodzenia ciepła U, czyli λ perlitu wynosi około 0,045-0,059 W/m2K. Z kolei współczynnik przenikania ciepła U czyli λ dla betonu komórkowego wynosi od 0,12 do 0,18 W/m2K. Ceramika budowlana posiada U od nawet 0,17 do 0,30 W/m2K i keramzytobeton przy gęstości 1000 kg/m³ charakteryzuje się współczynnikiem przewodzenia ciepła U około 0,38 W/m2K.
Dlatego bloczki z perlitu coraz częściej są stosowane jako materiał do wznoszenia ścian jednowarstwowych, lub jako dodatkowa izolacja zewnętrznych ścian już postawionych.
Akustyka bloczków z perlitu ekspandowanego
Dzięki porowatej strukturze, perlit wykazuje dobrą izolacyjność akustyczną, lepszą od klasycznej ceramiki i betonu komórkowego. Jest dźwiękoszczelnie zbliżony do norm keramzytobetonu. Jednak w zależności od gęstości konkretnego wyrobu, czyli bloczka perlitowego, może on uzyskać lepsze parametry w zakresie tłumienia dźwięków powietrznych. Jest to cecha szczególnie istotna w budownictwie mieszkaniowym, szczególnie w miastach.
Paroprzepuszczalność bloczków z perlitu
Perlit jest materiałem doskonale paroprzepuszczalnym, dzięki czemu perlitowe bloczki umożliwiają sprawne oddychanie ścian, jak też zapobiegają niebezpiecznemu gromadzeniu się wilgoci w przegrodzie.
Współczynnik przepuszczalności pary wodnej μ dla perlitu wynosi μ = 3. Z kolei parametr współczynnika oporu dyfuzyjnego μ dla betonu komórkowego wynosi μ = 6, dla keramzytobetonu μ = 4, a dla ceramiki budowlanej wartość μ = 10.
Świetna paroprzepuszczalność perlitu ekspandowanego pozwala na tworzenie materiałów budowlanych charakteryzujących się swobodnym odprowadzaniem pary wodnej, a jednocześnie sprawnie pozostawiając energię cieplna w pomieszczeniach. Efekt ten zwiększa panujący we wnętrzu komfort termiczny i odpowiedni mikroklimat.
Ognioodporność bloczków z perlitu ekspandowanego
Bloczki perlitowe są bardzo ognioodporne, wytrzymują wysokie temperatury bez degradacji struktury. Perlit jest materiałem kompletnie niepalnym i bardzo odpornym na działanie ognia. Kwalifikuje się do klasy A1. Tak samo, jak beton komórkowy, ceramika budowlana i keramzytobeton.
W przeciwieństwie do niektórych materiałów budowlanych, ekspandowany perlit nie wydziela toksycznych gazów pod wpływem wysokich temperatur. Dzięki temu z powodzeniem stosowany jest jako materiał ognioodporny w przegrodach wewnętrznych i jako warstwa ochronna w budownictwie wielorodzinnym, czy też przemysłowym.
Wytrzymałość na ściskanie bloczków perlitowych
Dobierając we właściwy sposób komponenty, można uzyskać perlitobetony o stosunkowo różnych właściwościach, w tym z wytrzymałością na ściskanie od 0,5 do 10,0 [MPa]. Praktyka budowlana podpowiada jednak, że właściwości bloczków perlitowych na tym polu są porównywalne tylko z bloczkami komórkowymi. Beton komórkowy jest jednak materiałem o niskiej wytrzymałości na ściskanie w porównaniu z ceramiką budowlaną i keramzytem.
Porównanie perlitu ekspandowanego z innymi materiałami budowlanymi
Beton komórkowy a perlit
Beton komórkowy jest lżejszy, lecz zdecydowanie mniej izolacyjny niż perlit. Beton komórkowy ma z kolei lepszą izolacyjność cieplną niż ceramika tradycyjna, ale nie przewyższa perlitu pod względem akustycznym i termoizolacyjnym.
Ceramika budowlana a perlit
Ceramika ma wysoką, lepszą wytrzymałość mechaniczną, ale niższą izolacyjność cieplną i akustyczną w porównaniu do perlitu. Ceramika budowlana nie jest też tak paroprzepuszczalna ani lekka, jak ekspandowany perlit.
Keramzytobeton a perlit
Keramzytobeton zbliżony jest do perlitu pod względem poziomu akustyki, lecz zdecydowanie cięższy. Posiada też nieco gorszą paroprzepuszczalność i dużo słabszą termoizolacyjność. Ma lepszą wytrzymałość na ściskanie niż perlitobeton.
Budowa domu z bloczków perlitowych
Budowa domu jednorodzinnego z bloczków perlitowych przebiega stosunkowo szybko, ponieważ są one dość lekkie i łatwe w obróbce. Ściany zewnętrzne mogą być wznoszone w technologii jednowarstwowej, co sporo przyspiesza prace budowlane w porównaniu z budową ścian wielowarstwowych. Bloczki z ekspandowanego perlitu można łatwo przycinać i układać, co optymalnie skraca czas budowy i zmniejsza koszty robocizny.
Spełnienie norm określonych w Warunkach Technicznych 2021
Bloczki perlitowe spełniają obowiązujące normy Warunków Technicznych 2021 pod względem izolacyjności termicznej, akustycznej i ognioodporności. Dzięki naprawdę dobrej paroprzepuszczalności i właściwej ognioodporności, są odpowiednim materiałem do budowy zewnętrznych przegród budowlanych.
Dobrze wykonana ściana zewnętrzna z bloczków perlitowych w domu jednorodzinnym może efektywnie zapewnić przyjemny komfort cieplny i akustyczny we wnętrzu, zgodny z najnowszymi wymaganiami.
Producenci perlitu ekspandowanego wykorzystywanego w budownictwie
DOM 3E czyli SYSTEM 3E
Firma oferuje innowacyjną technologię budowy domów z wykorzystaniem bloczków perlitowych, charakteryzujących się wysoką energooszczędnością i ekologicznymi właściwościami.
CJ Blok
Producent elementów budowlanych, w tym pustaków perlitowych, które są ekologiczne, lekkie i posiadają bardzo dobre właściwości termoizolacyjne.
Perlit Polska Sp. z o.o.
Firma specjalizująca się w produkcji perlitu ekspandowanego oraz lekkich mieszanek zaprawowych i betonów na jego bazie, coraz częściej stosowanych w budownictwie.
Perlipol
Producent perlitu ekspandowanego, oferujący produkty do zastosowań budowlanych, ogrodniczych i przemysłowych.
ZGM Zębiec S.A.
Zakłady Górniczo-Metalowe produkujące perlit ekspandowany w czterech różnych klasach, używany często w budownictwie jako materiał izolacyjny.
Poraglass
Firma oferująca perlit ekspandowany do różnych zastosowań, w tym budowlanych, ogrodniczych i przemysłowych.