Już kilkanaście lat upłynęło od wybudowania nowego obiektu Muzeum Hansa Arpa w Remagen koło Bonn, Niemcy. Po dziś dzień biały budynek jest nie tylko klasycznym przykładem nowoczesnej architektury, ale też miejscem w którym z powodzeniem użyto innowacyjne, energooszczędne rozwiązania budowlane.
W fascynująco jasnej i białej, wyraźnie przeszklonej konstrukcji Muzeum Arpa w Remagen, budynku zaprojektowanego przez Richarda Meiera z biura Meier Partners, znalazły zastosowanie technologie osłon przeciwsłonecznych. System okienny sprawnie kontroluje ilość światła słonecznego dostającego się przez szyby oraz przetwarza naturalne promieniowanie na przydatną cieplną energię.
Muzeum na dworcu kolejowym Rolandseck
Muzeum Arpa w Remagen mieści się również w starym budynku, zbudowanym w latach 1856-1858, który jeszcze w latach sześćdziesiątych XX wieku został wyremontowany i uratowany przed ostatecznym wyburzeniem. Do chwili obecnej mieści się tam nie tylko część muzeum z zapleczem restauracyjnym, ale także dworzec działającej stacji kolejowej Rolandseck na trasie Koblenz – Bonn. To zresztą najbardziej wysunięta na północ kraju stacja kolejowa West Rhine Railway w niemieckiej Nadrenii-Palatynacie.
Nowy budynek Muzeum Arpa w Remagen od Meier Partners
Chociaż obiekt otwarto dopiero jesienią 2007 roku, to już w 1995 roku podjęto decyzję, że projekt architektoniczny nowego budynku Muzeum Arpa w Remagen przygotuje Richard Meier. Popularny amerykański architekt uzyskał spore zainteresowanie branżowych mediów już w 1980 roku. Wtedy ukończone zostało High Museum of Art, Atlanta, Georgia, USA. Jest to największe muzeum sztuk wizualnych w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych.
Sukces odniesiony w Atlancie sprawił, że Richard Meier uchodził od chwili zbudowania obiektu za specjalistę w projektowaniu nowoczesnych muzeów i galerii. W 1984 roku architekt otrzymał prestiżową nagrodę Pritzkera za projekt Getty Center, Los Angeles, USA. Projektował również Museum of Contemporary Art w Barcelonie, Hiszpania i Ara Pacis Museum w Rzymie, Włochy.
Biały gmach nowego Muzeum Arpa w Remagen jest jednak jednym z najbardziej charakterystycznych dzieł budowlanych, jakie koncepcyjnie stworzył Richard Meier. I zaskakuje odwiedzających przez cały czas swojego istnienia.
Biała i jasna bryła budynku
Biel nie oznacza braku koloru, ale jego czystą, intensywną głębię. W architekturze Richarda Meiera zawsze była ulubioną barwą. Jak prawdziwy artysta, architekt potrafi umiejętnie i z olbrzymią precyzją wykorzystać wszystkie białe odcienie. Według niego, w naturze jest nawet pięćdziesiąt odcieni bieli. Ten uniwersalny kolor to klarowny sposób na właściwe wyostrzenie percepcji i dosadne zwiększenie mocy widzialnej formy.
Ważnym wyróżnikiem Muzeum Arpa w Remagen jest przestrzeń. Meier sam twierdzi, że w jego estetyce interesuje go przede wszystkim światło i przestrzeń. Nie abstrakcyjna, ale właśnie przestrzeń, w której ład i wyrazistość wiążą się ze światłem, z ludzkim punktem widzenia oraz z językiem nowoczesnej architektury. Architekt zachował też artystyczną równowagę między światłem dziennym, bielą i przestrzenią, tworząc nowoczesny, zaskakujący w formie, jasny budynek.
W Muzeum Arpa w Remagen wejście do obiektu zlokalizowano na dole zabytkowego dworca Rolandseck, uroczo osadzonego u stóp wzgórza. Zwiedzający prosto z dworca przechodzą korytarzem do pierwotnej sali wystawowej. Dalej betonowy tunel prowadzi do wind, którymi wjeżdża się do nowego budynku muzeum, znajdującego się na stoku góry.
Przejście pomiędzy obydwoma budynkami muzeum nie jest przypadkową drogą, nudnym korytarzem, ale świadomą podróżą. Windy poruszają się oszkleniami wprost do stożkowej konstrukcji wieży. Transparentne ściany wieży oświetlają windy, a dodatkowo szyby wieży rozjaśniają wnętrze i zapewniają zwiedzającym niezwykły widok na dziką przyrodę roztaczającą się u stóp wzgórza.
Okna w Muzeum Arpa w Remagen
Nowoczesna architektura i energooszczędne rozwiązania są doskonale widoczne w całej bryle budynku Muzeum Arpa w Remagen, zaprojektowanej przez Richarda Meiera. W celu uzyskania zamierzonego efektu transparencji i światła, zastosowanie znalazły innowacyjne okienne profile oraz wbudowane w nie przeciwsłoneczne osłony. Dedykowane żaluzje, przymocowane bezpośrednio do zewnętrznej elewacji, w naturalny sposób łagodzą ostrość światła słonecznego wpadającego do wnętrz wystawowych. Ponadto filtrują rozciągający się widok na zielony krajobraz Renu.
Obiekt posiada pełną kontrolę nad promieniowaniem słonecznym, bezpośrednio przechodzącym przez oszklenie gigantycznych okien. Fragment docierających do okna słonecznych promieni zostaje odbity od powierzchni szyby. Jednak część wnika w specjalistyczne szkło i zostaje przez nie pochłonięta. Zdobyte w ten sposób ciepło słoneczne jest przetwarzane na wykorzystywaną w budynku energię cieplną.
Okna pełnią nadrzędną funkcję w nowym budynku Muzeum Arpa w Remagen. Wykreowana przez Richarda Meiera otwarta i transparentna architektura tworzy niezwykle płynne przejście z wnętrz obiektu na jego zewnątrz. Z założenia ma oddawać połączenie nowoczesnych technologii z naturą, tak samo, jak odbywa się to w dziełach Hansa Arpa. Projekt Muzeum Arpa w Remagen poprzez płynne połączenie formy budynku z jego misją miał być przestrzennym hołdem dla ekspozycji dzieł dadaistycznego mistrza Hansa Arpa i artystów z bliskich mu kręgów. To kompleksowa integracja sztuki, historii, architektury oraz natury.
Hans Arp
Przypomnijmy, że Hans Arp był wybitnym francuskim rzeźbiarzem, malarzem, grafikiem oraz poetą pochodzenia niemieckiego. Zalicza się go do nurtu abstrakcji organicznej. Był aktywnym członkiem grupy surrealistów, przyczynił się do powstania i rozpropagowania dadaizmu. Pozostały po nim fascynujące abstrakcyjne rzeźby o fantastycznie zaokrąglonych kształtach i niezwykle wygładzonych powierzchniach.
Most Ludendorffa w Remagen
Remagen w powiecie Ahrweiler, Nadrenia-Palatynat, Niemcy słynie też z jeszcze jednego obiektu budowlanego. Chodzi o słynny Most Ludendorffa, o którego bitwa stoczona pod koniec II wojny światowej doczekała się amerykańskiej ekranizacji, zatytułowanej Most na Renie (1969, The Bridge at Remagen).
_
Zdjęcia wykorzystane w artykule pochodzą ze strony na Facebook.com: Arp Museum Bahnhof Rolandseck @arpmuseumbahnhofrolandseck
