Owalny budynek szkoły przeznaczonej dla dziewcząt The Rajkumari Ratnavati ma za zadanie edukować dzieci z niższych warstw społecznych z siedmiu społeczności, rozsianych wokół pustyni Thar w indyjskim stanie Radżastan. Niezwykły obiekt budowlany w ramach The GYAAN Center od architektki Diany Kellogg z Diana Kellogg Architects zachwycił cały świat, zwracając jednocześnie uwagę na problemy edukacji i klimatu.
Kamienna oaza pośrodku mistycznej pustyni
The Rajkumari Ratnavati Girl’s School w pobliżu Jaisalmer, Indie to zaskakujące, kamienne refugium, które wyrasta na jałowym terenie, niszczonym ekstremalnym słońcem i burzami piaskowymi. Czyste linie fascynująco wykończonego, owalnego muru z piaskowca i brak zewnętrznych ornamentów świadczą o współczesnej, świadomej wrażliwości. Jednak mistyka stanu Radżastan została zachowana w każdym perfekcyjnym szczególe budynku.
Dostęp do szkół w różnych częściach świata nadal jest utrudniony dla dzieci i młodzieży. Jak się okazuje, w Indiach problem dotyczy przede wszystkim dziewcząt, a w stanie Radżastan, gdzie zlokalizowano The GYAAN Center, wskaźnik kobiet analfabetek wynosi aż 60%. Jest to najlepszy dowód dyskryminacji ze względu na płeć, nękania kastowego i ciągle istniejących potężnych barier technologicznych. The GYAAN Center zamierza wyposażyć młode kobiety w odpowiednie narzędzia, które ułatwią im dalsze zdobywanie wykształcenia i niezależności.
Projekt architektoniczny The Rajkumari Ratnavati Girl’s School w Jaisalmer został stworzony przez Dianę Kellogg z biura Diana Kellogg Architects na zlecenie organizacji non-profit CITTA, aktywnie wspierającej rozwój najbardziej ubogich, odległych geograficznie, jak też marginalizowanych społeczności.
Architektoniczny cud szkolny, niczym świątynia nowej nadziei, zlokalizowano w pełnym magii, mistycznym regionie pustyni Thar nieopodal miasta Jaisalmer w Radżastanie, nazywanego popularnie “złotym miastem” z powodu gospodarczego, powszechnego wykorzystania żółtego wapienia w tamtym regionie. Znalazł on oczywiście szerokie zastosowanie w budynku nowej szkoły dla dziewcząt.
Szkoła nosi imię Ratnavati, żyjącej przed kilkuset laty księżniczki miasta Jaisalmer i córki legendarnego władcy Królestwa Mewar, zlokalizowanego w dzisiejszym Radżastanie, króla Maharawala Ratana Singha.
Kobieca energia The GYAAN Center nieopodal Jaisalmer
Kompleks edukacyjny The GYAAN Center finalnie będzie się składał z trzech niepowtarzalnych budynków. Pierwszy, czyli mająca powierzchnię 800 m² szkoła dla dziewcząt The Rajkumari Ratnavat funkcjonuje od lipca 2021 roku, służąc grupie ponad 400 dziewczynek, w wieku od przedszkolnego do dziesiątej klasy szkolnej. Ponieważ szkoła została zbudowana dla organizacji non-profit wspierającej edukację dziewcząt z ubogich terenów Indii, dołożono wszelkich starań, żeby budynek był nie tylko w pełni funkcjonalny, ale również ekonomiczny.
Docelowo, w centrum edukacyjnym The GYAAN Center będzie istniała jeszcze przestrzeń biblioteczna, wystawiennicza i artystyczna o nazwie Medha oraz miejsce, trafnie określone The Women’s Cooperative, gdzie rzemieślnicy, regionalne artystki, będą uczyć wykluczone społecznie kobiety lokalnych, praktycznych umiejętności, takich jak tkactwo i hafciarstwo.
Diana Kellogg z Diana Kellogg Architects projektuje The GYAAN Center
Diana Kellogg jest zainteresowana zrównoważonym projektowaniem architektonicznym. Diana Kellogg Architects powstało w Nowym Jorku, USA w 1992 roku. Biuro było wielokrotnie nagradzane, a jego kariera zaczęła się, co ciekawe, od luksusowych, zdrowych budynków mieszkalnych.
Jednak w ciągu ostatnich lat Diana Kellogg Architects niezwykle mocno zaangażowała się w działalność organizacji non-profit i społecznej odpowiedzialności architektury i budownictwa w kształtowaniu dalszych losów naszej planety i zamieszkujących ją istot. Przewodnią myślą biura jest zachowanie pełnego szacunku dla ludzi, terenu i kultury miejsca, gdzie powstaje nowy, w pełni przemyślany budynek. W pełni wiąże się to z koncepcją slow architecture.
The GYAAN Center jest projektem, który kobieta tworzy dla kobiet. Diana Kellogg analizowała uniwersalne kobiece symbole w różnych kulturach, zanim rozpoczęła proces projektowania budynków. Bo czy owalny kształt szkoły nie jest ponadczasową manifestacją kobiecości? Dokładnie, to obiekt został oparty na strukturze trzech owali, aby w pełni reprezentować moc żeńskiej energii, nieskończoności, jak również uhonorować płaszczyzny piaszczystych wydm z regionu Jaisalmer, czyli dzikiej, nieokiełznanej potęgi pustyni Thar.
Lokalna społeczność współtworzyła budynek The Rajkumari Ratnavati Girl’s School
Mieszkańcy pustynnych obszarów indyjskiego stanu Radżastan od tysiącleci w sposób pomysłowy tworzyli schronienia, własną przestrzeń mieszkalną. Konstrukcje budowane są po dziś dzień z błota lub kamienia zabezpieczonego gliną. Powstają niewielkie zespoły pomieszczeń, okrągłych i prostokątnych z otwartym dziedzińcem otaczanym błotnym murem, chroniącym przed słońcem i burzami piaskowymi. Niewielkie otwory utrzymują względny chłód we wnętrzach. Dokładnie w oparciu o tradycyjne lokalne budownictwo powstał projekt architektoniczno-budowlany The Rajkumari Ratnavati Girl’s School.
Od początku intencją zarówno architektki, jak i inżynierów budowlanych, było angażowanie lokalnych mistrzów budownictwa, wyspecjalizowanych w pracy z występującymi regionalnie, naturalnymi surowcami budowlanymi. Przy budowie szkoły zatrudniono miejscowych rzemieślników kamieniarskich, a uniwersalne architektoniczne detale i ekologiczne, niskoemisyjne techniki budowlane sprawnie połączono z rodzimymi detalami, świadczącymi o charakterze i dziedzictwie miasta Jaisalmer, założonego w 1156 roku przez władcę Rawal Dźajsala, jako nowa stolica kraju Radźputów. W ten sposób, kompleksowe rozwiązanie jakim jest The GYAAN Center będzie z pewnością autentyczne dla całego regionu.
Regionalne kamienie tworzą koncepcję całości budynku
Mimo bardzo wyraźnych powiązań kontekstowych z budownictwem Radżastanu, architektura szkoły jest celowo dziwna, a jej przyciągający wzrok owalny kształt, a przede wszystkim jego rozmiar, są niezwykłe. Fascynująca, pustynna fasada wykonana została z Dabr, lokalnego kamienia fornirowanego i znanego też poza Indiami tamtejszego kamienia Jodphur. Dzięki nim powstały liczne i charakterystyczne kamienne elementy, w tym baseny, rynny, przeciwdeszczowe i przeciwsłoneczne daszki, oprawy oświetleniowe oraz kwiatowe, kamienne medaliony.
Ściana parapetowa zaprezentowana została jako nowa wersja ściany ekranowej, tradycyjnie stawianej w Indiach w celu ukrywania kobiet i zapewnienia im prywatności, jak również bezpieczeństwa. Ale też jako element wentylacyjny obiektu budowlanego, umożliwiający swobodny przepływ powietrza przez cały kompleks szkolny oraz ochronny, zabezpieczający zarówno przed ekstremalnym słońcem, jak i wszędobylskim piaskiem. Wejście zdobią kamienne nisze, a wszystkie meble użytkowe w szkole wykonali lokalni meblarze z palisandru zdobionego klasycznymi, tkanymi siedziskami.
Michael A. Daube, założyciel CITTA, artysta, zainteresowany antropologią kultury i archeologią zapewnia, że ambicją przyświecającą stworzeniu edukacyjnego centrum w Radżastanie jest ukończenie projektu o pozytywnej sile i światowej skali, celebrującego potęgę zarówno tradycyjnej, jak i nowoczesnej kultury Indii.
Niskoemisyjność i energooszczędność The Rajkumari Ratnavati Girl’s School
Trudno w to uwierzyć z pozycji mieszkańca Polski, ale w niektórych częściach świata ludzie już nie zastanawiają się, czy mamy do czynienia z globalnymi zmianami klimatycznymi, ale od wielu lat starają się aktywnie im przeciwdziałać. Diana Kellogg od początku pracy nad projektem The Rajkumari Ratnavati Girl’s School planowała stworzenie infrastruktury, która pomoże ograniczyć emisję dwutlenku węgla i zapewni wytchnienie, możliwość koncentracji uczennic, nawet podczas trwania ekstremalnych temperatur powietrza. Na dziedzińcu szkoły znajduje się urządzenie służące do zbierania wody deszczowej. Dach posiada baldachim z paneli słonecznych, jako system chłodzenia w miejscu, gdzie szczytowe temperatury potrafią być ekstremalne.
Zmiany klimatu są widoczne, niestety również w nowej szkole dla dziewcząt. Zwiększone opady deszczu w rejonie w połączeniu z nadmierną aktywnością tektoniczną oddziałują na kamienne budowle, projektowane z myślą o bardziej suchszym klimacie. Piaskowce na ścianach i podłogach dziedzińca placówki edukacyjnej Ratnavati powoli się skalują.
Nagrody architektoniczne dla The Rajkumari Ratnavati Girl’s School i Diany Kellogg
Projekt architektoniczny i budynek obsypane zostały wieloma prestiżowymi nagrodami architektonicznymi. W tym nagrodą AD100 od Architectural Digest India, pierwszym miejscem za koncept kulturalny Rethinking The Future Awards 2021, nagrodą MUSE Design Award 2021 i wiele innych laurów i wyróżnień.
The Rajkumari Ratnavati Girl’s School został uznany projektem 2021 roku przez Architizer A+Awards, otrzymał też główne nagrody w kategoriach dobrej architektury i budownictwa szkolnego. Architizer A+Awards są największym programem nagród promujących i świętujących najlepszą architekturę i przestrzeń roku. Misją A+Awards jest pielęgnowanie najbardziej znaczącej światowej architektury i wspieranie projektantów, będących integralną częścią najciekawszych budynków na naszym globie.
_
Projekt: The Rajkumari Ratnavati Girl’s School w The GYAAN Center
Architekt: Diana Kellogg z Diana Kellogg Architects / dkarchitects.com
Autor zdjęć: Vinay Panjwani / @vinay_panjwani / vinaypanjwani.smugmug.com
